مجتبی پورحبیبی| وزارت صنعت،معدن و تجارت (صمت) هفته گذشته بالاخره پس از ماه ها مقاومت، گزارشی البته خنثی از آخرین وضع کیفی خودروهای داخلی را منتشر کرد، تا مشتریان به اطلاعاتی البته کلی در مورد کیفیت محصولات خودروسازی کشور دست پیدا کنند. در انتشار این گزارش اما دو نکته بسیار مهم وجود دارد که بی توجهی وزارت صمت به آنها می تواند اعتماد مشتریان به اطلاع رسانی درباره کیفیت خودروها را خدشه دار کرده و همچنین از ضریب نفوذ آن بکاهد. نکته نخست اینجاست که گزارش کیفی خودروها بسیار کلی و عاری از جزئیات بود. نکته دوم نیز به این موضوع مربوط می شود که ظاهرا وزارت صمت همچنان قصد انتشار ماهانه گزارش کیفیت را ندارد.
در باب نکته نخست، مسئله اینجاست که در گزارش منتشره، خودروهای داخلی (با توجه به نرخ کارخانه ای) به چند دسته قیمتی تقسیم و تنها به این بسنده شده بود که هر کدام چند ستاره کیفی دریافت کرده اند. به عنوان مثال، پژو 2008 هر پنج ستاره کیفی را دریافت کرده بود، اما پراید تنها دو ستاره را بالای سرش می دید. با توجه به این سبک از اطلاع رسانی که البته پیش تر باب شده و فقط مربوط به حالا نیست، منهای ستاره بندی خودروها، کوچکترین جزئیاتی از افت و خیز کیفی آنها ارائه نمی شود. بنابراین مشتریان نمی دانند سطح کیفی خودروهای تولید داخل چه تغییراتی و به چه سمتی (افت یا خیز) داشته است. پیش از آنکه وزارت صمت مانع انتشار جزئیات کیفی خودروهای داخلی شود، شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران (تهیه کننده گزارش کیفی خودروها) جزئیاتی جالب و به اصطلاح به درد بخور از سطح کیفی خودروها ارائه می کرد و بنابراین کمک مناسبی به مشتریان در راستای خرید می شد. روش کار به این شکل بود که جزئیات کیفی خودروها در قالب معیارهای مختلف، از جمله سیستم موتوری، تزئینات داخلی و خارجی، عملکرد ترمز، کیفیت رنگ و بدنه و... اعلام و بنابراین مشتریان می توانستند با مقایسه این جزئیات در محصولات مختلف، انتخاب بهتری در خرید داشته باشند.
انتشار جزئیات کیفی خودروهای داخلی اما در مقطعی توسط وزارت صمت ممنوع و شرکت بازرسی مجبور شد گزارش هایی کلی در این حوزه منتشر کند. حالا نیز که وزارت صمت پس از 10 ماه اجازه منتشر شدن گزارش کیفی را داده، از انتشار جزئیات خودداری شده است. با ادامه این رویکرد، انتشار گزارش کیفی عملا چندان به درد افکار عمومی نخواهد خورد، ضمن آنکه نمی توان قضاوت خاصی نیز درباره روند افت و خیز کیفیت خودروهای داخلی داشت. به نظر می رسد اگر وزارت صمت اجازه انتشار گزارش کیفی خودروها را با جزئیات کامل بدهد، هم به مشتریان در راستای انتخابی بهتر در بازار خودرو کمک کرده و هم امکان بررسی و نقدی منصفانه تر را در حوزه کیفیت فراهم خواهد آورد.
مسئله دیگر اما به بازه زمانی انتشار گزارش کیفی مربوط می شود، چه آنکه گویا وزارت صمت قصد دارد گزارش موردنظر را به صورت فصلی و هر سه ماه یکبار منتشر کند. این در حالی است که شرکت بازرسی کیفیت و استاندارد ایران هر ماه وضع کیفی خودروها را مورد ارزیابی قرار داده و بنابراین گزارش ماهانه در دسترس است. طبعا با انتشار ماهانه گزارش، بازه زمانی دستیابی مشتریان به اطلاعات مربوط به کیفیت خودروها کوتاه خواهد شد و این موضوع رضایتمندی و البته انتخاب بهتر را برای آنها در پی خواهد داشت. انتشار ماهانه گزارش کیفی همچنین این نکته مثبت را نیز به دنبال خواهد داشت که بازخوردهای سریع تری در مورد کیفیت خودروها گرفته شده و بنابراین خودروسازان زودتر نسبت به بررسی و رفع آنها اقدام خواهند کرد.